• Men rạn là gì?

Men rạn là dòng men xuất hiện muộn nhất, từ cuối thế kỉ 16 và phát triển liên tục qua các thế kỉ 17–19. Đây là loại men nổi tiếng đặc trưng của làng gốm Bát Tràng, Gia Lâm, Hà Nội. Theo như các tài liệu, thư tịch nghiên cứu về gốm men cổ ở Việt Nam ghi lại được, sản phẩm gốm men rạn bắt đầu được sản xuất ở Bát Tràng từ khoảng thế kỷ XVI. Công thức để pha chế được dòng men này chỉ lưu truyền trong một số gia tộc và do những nghệ nhân giỏi làm nghề nắm vững.

Đây là dòng men độc đáo có nhiều vết rạn được tạo ra do sự chênh lệch về độ co giãn giữa xương gốm và men.

Ngoài ra nó còn là loại men nổi tiếng và duy nhất chỉ có ở làng gốm Bát Tràng. Ở loại men này không chỉ mang vẻ đẹp cổ điển, nghiêm trang mà còn pha lẫn một chút trầm mặc. Ngoài ra, gốm sứ men rạn còn là vật phẩm chứa đựng trong nó nhiều giá trị tâm linh, phong thủy đặc biệt.

Mặc dù loại men này đã thất truyền trong một thời gian rất dài. Tuy nhiên trong những năm đổi mới, nhận được sự động viên của làng nghề và các bậc tiền nhân, những lớp nghệ nhân sau đã làm và phục chế được dòng men này.

• Tại sao men rạn lại được ưa chuộng?

Dòng gốm men rạn được quan tâm trước hết là nét đặc biệt về kỹ thuật. Đó chính là làm sao giữ xương và men để qua đó tạo ra hoa văn qua những vết rạn. Thành phẩm làm ra khiến chúng ta khi nhìn vào đó cảm thấy như một mê cung với những nét ảo diệu trong gốm.

Cách điều chế ra các điểm rạn này thì tùy tay nghề của nghệ nhân mới có thể làm được. Dòng men rạn ngoài cá nhân trực tiếp chế tác thì còn phải phụ thuộc vào lửa lò mà những người thợ lò quyết định. Càng có kinh nghiệm trong nhiều năm, người ta sẽ càng dễ khống chế được men rạn. Từ đó tạo nên những hình rạn tam giác, tứ giác, hay kể cả là những hình xoáy tròn ốc vô cùng độc đáo. Không chỉ vậy, những vết rạn này đa dạng về kích thước lớn nhỏ.

Đầu tiên, đó có thể là những vết rạn lớn dạng thạch. Tức là những vết rạn dạng to như móng tay, hay còn gọi là rạn đá. Sau đó là đến những vết rạn chân chim. Đặc biệt hơn còn một dạng nữa đó là rạn tăm, rạn hạt vừng. Loại này bé li ti nhưng ô nào ra ô nấy.

Cấu tạo của gốm men rạn bao gồm phần xương từ đất sét xanh và bã lọc men. Sau đó, phần xương gốm được phủ thêm một lớp men dày từ 0.2 – 0.4 mm. Người nghệ nhân đã vận dụng sự chênh lệch giữa bề mặt men và xương gốm để tạo ra độ rạn cho lớp men.

Lớp phủ men của xương gốm càng dày thì độ rạn của men càng chất lượng, chất men có độ bền cao và có tính thẩm mỹ. Để có thể làm được điều đó, nghệ nhân làm gốm phải biết kết hợp giữa nguyên liệu, tính chất xương gốm, da gốm và lớp men tuân theo tỷ lệ hợp lý nhất.

Bản chất của men rạn là trong quá trình nung đã ảnh hưởng bởi sự va đập và sự co ngót của xúc tác giữa men và xương. Do vậy men rạn có độ dày gấp 3 lần men bóng và được nung ở nhiệt độ rất khắc nghiệt.

Men rạn tự nhiên thường có màu ngả vàng nâu, hay xám tro nhẹ dịu. Màu sắc này đã gợi ra cảm giác chân thực và hoài cổ. Phần rạn tách nhau ra được làm nổi bật bằng cách đánh rạn bằng mực tàu hoặc bằng thuốc tím. Nếu truyền thống hơn sẽ sử dụng củ nâu. Công đoạn này được thực hiện sau khi nung xong để nguội. Cách này khiến cho men rạn có vân rõ hơn, nổi bật hơn.

Chính những đặc điểm trên đã giúp gốm men rạn trở nên độc đáo nổi bật và khác hẳn các loại gốm thông thường.

• Ấm chén men rạn tại Trọng Tín Bát Tràng

Để tạo thêm sự độc đáo và sang trọng cao cấp, nghệ nhân Bát Tràng đã kết hợp đồng và sứ. Tạo nên những bộ ấm chén men rạn có tính thẩm mỹ rất cao. Với những bộ ấm chén uống trà men rạn bọc đồng thì những mảnh đồng được dát mỏng và điêu khắc hoa văn tỉ mỉ. Đồng thời được ép chặt, bao bọc bên ngoài ấm chén. Tạo nên những đường nét tinh tế, những điểm nhấn tươi mới mà vẫn giữ được những nét truyền thống.

Trọng Tín Bát Tràng tự tin là thương hiệu sản xuất và phân phối ấm chén men rạn, ấm chén gốm sứ số 1 Bát Tràng. Đến với chúng tôi, quý khách hàng sẽ được thưởng thức trải nghiệm mới mẻ với những sản phẩm được chế tác trau chuốt, tỉ mỉ. Mỗi sản phẩm ấm chén men rạn nói riêng, Trọng Tín cam kết đem lại cho quý khách hàng các sản phẩm cao cấp, chất lượng nhất. Tại đây, tất cả các sản phẩm đều được chế tác hoàn toàn thủ công từ những người thợ kỳ cựu nhất. Chất lượng cao cấp đem đến cho bạn những trải nghiệm thưởng trà tuyệt vời.

Khi mua hàng tại Trọng Tín Bát Tràng, khách hàng sẽ được gửi kèm theo những quà tặng hấp dẫn. Sản phẩm được bọc túi chống sốc và hộp giấy cẩn thận để tránh những rơi vỡ đáng tiếc. Hơn thế, chúng tôi còn có các dịch vụ gói quà, quà tặng cho người thân, quà tặng doanh nghiệp. Sản phẩm cao cấp không chứa kim loại nặng, giữ gìn niềm vui và sức khỏe của những người thân yêu của bạn.