Ấm tử sa là dụng cụ pha trà nổi tiếng, được làm từ đất nung vùng Nghi Hưng, Trung Quốc. Đây là một vùng đất nổi tiếng với nguyên liệu chất lượng cao để sản xuất ấm tử sa. Nghi Hưng có môi trường tự nhiên đặc biệt, với núi non, sông suối và đất đai phù sa phong phú, tạo điều kiện lý tưởng cho việc trồng và chế biến đất sét tử sa.Dụng cụ này đã được giới sành trà ưa chuộng bởi khả năng giữ nhiệt tốt của nó. Khi đổ nước nóng vào ấm tử sa, đất sét tử sa sẽ giữ cho nhiệt độ trà được duy trì ổn định trong suốt quá trình pha trà. Điều này đảm bảo rằng trà sẽ được nấu chín đồng đều, tăng cường hương vị và chất lượng của trà. Ấm tử sa không chỉ được ưa chuộng vì tính năng giữ nhiệt của nó. Nó còn chinh phục người thưởng trà bằng vẻ đẹp trầm ổn, thanh tao của nó. Ấm tử sa được tạo hình với nhiều kiểu dáng và họa tiết phong phú, từ những thiết kế đơn giản và truyền thống cho đến những tác phẩm nghệ thuật phức tạp và độc đáo. Mỗi chiếc ấm tử sa đều có vẻ đẹp riêng, từ đường cong mềm mại cho đến các họa tiết tinh xảo được khắc hoặc vẽ tay. Hãy cùng Trọng Tín Bát Tràng tìm hiểu về ấm tử sa thông qua bài viết dưới đây.
Ấm tử sa là gì? Nguồn gốc ấm tử sa
Ấm tử sa là dụng cụ pha trà được làm bằng đất sét và nung ở nhiệt độ cao mà không tráng men. Điều này giúp giữ nguyên màu sắc tự nhiên và tính chất hấp thụ của đất sét tử sa. Loại ấm này có nguồn gốc từ vùng Nghi Hưng, tại tỉnh Giang Tô, Trung Quốc, nơi có nguồn cát tím/tử sa hoặc sét tím/tử nê chất lượng.
Theo các tài liệu khảo cổ, ấm tử sa đã xuất hiện từ thời nhà Tống (960-1279) và bắt đầu nổi danh vào thế kỷ 15. Trong thời kỳ này, nghệ nhân ở Nghi Hưng đã khám phá ra nguồn cát tím độc đáo và sử dụng nó để tạo ra các ấm trà độc đáo. Từ đó, ấm tử sa trở thành một vật phẩm quý giá và được ưa chuộng trong nghệ thuật trà.
Khác với những loại ấm thông thường, ấm tử sa được làm bằng phôi đất mềm, trải qua quá trình tạo hình thủ công cầu kỳ, khéo léo. Những nghệ nhân tài ba của Đại Lý sẽ sử dụng đôi bàn tay khéo léo để tạo nên những chi tiết tinh xảo trên bề mặt của ấm. Họ có thể tạo ra các hoa văn, họa tiết, hay các hình thức độc đáo như chóp nón, bông hoa, con thú, và nhiều hình dáng khác, tạo nên sự đa dạng và độc đáo cho mỗi chiếc ấm tử sa.
Sau đó, ấm tử sa được nung ở nhiệt độ cao để trở nên bền chắc như sứ. Quá trình nung này không chỉ làm cho ấm có độ cứng và bền chắc hơn, mà còn tạo ra cấu trúc xốp bên trong ấm. Điều này đồng nghĩa với việc ấm tử sa có khả năng giữ nhiệt tốt hơn so với các loại ấm khác. Điểm đặc biệt nữa là đất sét tử sa chứa các khoáng chất vi lượng như sắt, mangan và đồng, và khi tiếp xúc với nhiệt độ cao, các khoáng chất này sẽ phản ứng với hương thảo mộc từ trà, giúp trà dậy hương và trở nên thơm ngon, đặc trưng hơn.
Là ấm đất nung không tráng men, ấm tử sa có khả năng hấp thụ và lưu giữ hương trà. Vì không có lớp men phủ bên ngoài, đất sét tử sa có khả năng hấp thụ và gìn giữ hương thảo mộc từ trà trong các lỗ nhỏ trên bề mặt của ấm. Qua nhiều năm sử dụng và tiếp xúc với trà, các hương thảo này sẽ tích tụ và tạo thành một lớp màng tự nhiên bên trong ấm tử sa. Do đó, chỉ cần châm nước sôi vào ấm đã “đãi ngộ” với nhiều loại trà trước đó, ấm tử sa sẽ “tự thân” tỏa hương của loại trà đó. Đây cũng là lý do tại sao những người chơi trà và sưu tập ấm thường chỉ dùng một chiếc ấm tử sa để pha một loại trà nhất định, để hưởng thụ hương vị và tinh chất đặc trưng của trà đó mà ấm đã “gắn bó” qua nhiều lần pha trà trước đó.
Nguyên liệu làm ấm tử sa
Khác với những đồ gốm khác, tử sa đòi hỏi một quy trình công nghệ công phu hơn nhiều. Cả vùng Vô Tích, nói rộng ra trên toàn cõi Trung Hoa, duy nhất vùng Tinh Sơn có thổ khoáng tử sa. Vùng đất này như trong huyền thoại kể, đào xuống sẽ gặp đất tử sa 5 màu: đen, đỏ, tím, xanh, vàng… Màu vàng (thạch hoàng) khi nung lên cho màu đỏ (chu sa), đất xanh lam qua lửa chuyển thành nâu đậm “gan gà”, đất màu vàng nhạt hỏa biến sang thành lam sa v.v.
Nguyên liệu tử sa hoàn toàn phải khai thác thủ công bằng tay, không dùng chất nổ để giữ tinh khí cho đất; bởi trong sa khoáng tử sa có rất nhiều lỗ nhỏ li ti, khi bị nhiễm khói thuốc sẽ không tẩy sạch được ảnh hưởng đến chất lượng trà. Các nghệ nhân còn lưu truyền cái “ngón bí quyết” trộn đất theo những tỷ lệ riêng tạo ra các màu đặc biệt: huyền sa, tử sa (ánh tím) là những công thức gia truyền.
Quá trình chế tác ấm tử sa cũng đòi hỏi sự tinh tế và khéo léo. Đầu tiên, nguyên liệu đất tử sa được lựa chọn cẩn thận từ các mỏ đất chất lượng cao. Sau đó, đất được chà lọc, loại bỏ các tạp chất và đồng thời trộn đất theo các tỷ lệ đặc biệt để tạo ra các màu sắc khác nhau. Quá trình này đòi hỏi sự kỹ thuật và kinh nghiệm của các nghệ nhân để đạt được màu sắc và chất lượng mong muốn.
Sau khi chế tác, ấm tử sa cần được nung ở nhiệt độ cao để tạo ra sự chắc chắn và độ bền cho sản phẩm. Quá trình nung cũng rất quan trọng, vì nhiệt độ và thời gian nung có thể ảnh hưởng đến màu sắc và độ hấp thụ hương thảo mộc của đất tử sa.
Với quy trình công nghệ phức tạp và công phu như vậy, ấm tử sa không chỉ là một công cụ pha trà, mà còn là một tác phẩm nghệ thuật đích thực. Nó thể hiện sự sáng tạo và khéo léo của nghệ nhân, cùng với giá trị văn hóa và tâm linh mà nó mang lại cho nghệ thuật trà.
Tử sa được luyện và trộn với sa khoáng trầm tích khai thác ở vùng Tinh Sơn xay nhuyễn. Quá trình này đòi hỏi sự kỹ thuật và tinh tế để tạo ra bột tử sa chất lượng cao. Tuy nhiên, bí quyết chính để làm thất vọng những kẻ “đạo chích” trong việc làm giả ấm tử sa chính là tỷ lệ pha trộn bột đá trầm tích. Chỉ những người có kiến thức và kinh nghiệm tốt mới có thể sở hữu bí quyết này.
Bột đá trầm tích được sử dụng trong quá trình trộn có tác dụng tạo độ xốp và thông thoáng cho ấm tử sa. Đặc biệt, bột trầm tích này chứa đến 23 nguyên tố vi lượng, trong đó có sắt, làm cho nước trà pha bằng ấm tử sa trở thành một loại nước trà khoáng hóa có lợi cho sức khỏe. Điều này tăng thêm giá trị của ấm tử sa khi sử dụng trong việc pha trà.
Thêm vào đó, bột trầm tích bên trong ấm tử sa giúp tạo ra âm thanh đặc trưng khi gõ vào. Điều này làm cho ấm tử sa thật sự trở nên độc đáo và không thể bị nhầm lẫn với những ấm giả. Sự thanh khiết của âm thanh này là một trong những đặc điểm nổi bật của ấm tử sa so với các loại ấm gốm khác.
Sự trộn bột trầm tích trong ấm tử sa cũng mang đến sự thông thoáng và xốp cho sản phẩm. Nhờ đó, người dùng có thể dễ dàng ngắm thấy mức trà trong ấm và trà ủ trong ấm không bị biến chất trong suốt 5-6 ngày. Điều này đem lại sự thuận tiện và tiện lợi trong việc sử dụng ấm tử sa cho việc trà.
Cuối cùng, quá trình nung ấm tử sa trong lò nhiệt độ rất cao trên 1.200ºC làm cho sản phẩm trở nên chắc bền hơn so với các loại ấm gốm thông thường. Điều này cho phép ấm tử sa chịu đựng tốt trước mọi biến đổi nhiệt độ và có thể đun trực tiếp trên bếp lò mà không gặp vấn đề.
Nghệ thuật chế tác ấm tử sa
Tuyệt tác ấm tử sa không chỉ là các tác phẩm điêu khắc hoàn mỹ, mà còn có giá trị vượt ra ngoài công năng sử dụng như một loại trà cụ. Chúng cũng được coi là những vật trưng bày, sưu tập và gia bảo. Bên cạnh các dòng sản xuất hàng loạt, dòng tử sa nghệ thuật là nơi mà những nghệ nhân tài ba mài công, vắt óc nghiền ngẫm để chế tạo ra những tác phẩm độc đáo.
Một nguyên tắc không thể thiếu trong việc tạo ra ấm tử sa thực sự là “Ấm nào, nắp ấy”. Điều này đảm bảo rằng nắp ấm được hoàn hảo phù hợp với ấm. Những nghệ nhân tạo ra ấm tử sa thứ thiệt đạt đến mức độ chính xác khó tin, không chênh một sợi tóc. Nhờ vào điều này, khi trà nhân rót nước vào ấm tử sa và giữ nghiêng ở góc 90 độ, họ có thể làm điều đó mà không sợ nắp ấm rơi. Đây cũng là lý do tại sao không bao giờ nắp ấm tử sa bị “xiềng xích” bởi sợi dây bảo vệ của chủ nhân.
Miệng vòi và mặt thoáng của ấm tử sa phải luôn nằm trên mặt phẳng để trà không bị tràn ra ngoài khi ấm được chế đầy nước. Tạo ra một vòi ấm hoàn hảo là một bí quyết, và nghệ nhân cần phải sử dụng tài năng của mình trên mảnh đất “dụng võ” này. Tạo ra các dòng nước trà xoáy vặn lung linh, dòng nước kép nhị tuyền và những hiệu ứng khác là những tiêu chuẩn kỹ thuật khắt khe mà những tác phẩm ấm tử sa muốn lưu danh phải đạt được.
Các nghệ nhân tạo ra những tác phẩm ấm tử sa nghệ thuật không chỉ đạt đến sự hoàn mỹ về mặt công năng, mà còn tạo ra những tác phẩm thể hiện sự tài năng, tinh tế và tâm huyết của họ. Những ấm tử sa này trở thành những kiệt tác nghệ thuật đáng giá và được trân trọng trong cộng đồng trà.
Hình dáng ấm tử sa thường có 3 dạng
Ấm tử sa có thể được phân loại thành ba loại hình chính dựa trên nguyên tắc thiết kế và hình dạng của chúng.
- Loại hình đầu tiên là kỷ hà theo nguyên tắc đối xứng cân đối như tròn, vuông, lục giác, và nhiều hình dạng khác. Những ấm tử sa thuộc loại này được tạo ra với nguyên tắc hình học, với các đường cong mềm mại và sự cân đối đối xứng. Ví dụ, một ấm tử sa hình tròn sẽ có thân ấm và nắp ấm có cùng đường kính, tạo nên sự cân đối và tương xứng.
- Loại hình thứ hai là mô phỏng thiên nhiên, trong đó các ấm tử sa được tạo hình giống các đối tượng trong thiên nhiên như trái phật thủ, chiếc lá, hoặc hình sừng tê giác. Những ấm tử sa này thường mang trong mình những chi tiết tinh vi và phức tạp, mô phỏng lại các yếu tố tự nhiên một cách chân thực. Chúng có thể tái hiện hình dạng, chi tiết và cấu trúc của các đối tượng tự nhiên một cách sống động.
- Loại hình thứ ba kết hợp cả hai nguyên tắc trên để tạo ra các ấm tử sa vừa cân đối vừa mô phỏng thiên nhiên. Ví dụ, ấm tử sa hình trái bí ngô, trái đào tiên, hoặc đóa hoa sen. Các ấm tử sa thuộc loại này có thể có hình dạng đối xứng và cân đối tổng thể, nhưng đồng thời cũng mô phỏng lại các đối tượng tự nhiên một cách tinh tế. Chúng có thể bắt chước hình dạng, đường nét, màu sắc và các chi tiết nhỏ của những đối tượng đó, mang đến sự tự nhiên và sống động cho ấm tử sa.
Các loại hình ấm tử sa này tạo nên sự đa dạng và phong phú trong nghệ thuật trà. Mỗi loại hình mang đến một cái nhìn và trải nghiệm khác nhau, đồng thời thể hiện sự tinh tế và sáng tạo của nghệ nhân. Sự lựa chọn loại hình phù hợp còn phụ thuộc vào sở thích cá nhân và ý đồ trong việc thưởng thức trà.
Phân loại ấm tử sa
Trong lĩnh vực sản xuất ấm tử sa, có một sự phân loại dựa trên mức độ chất lượng và giá trị nghệ thuật của sản phẩm. Dưới đây là mô tả chi tiết về các loại ấm tử sa theo mức độ này:
- Loại Thực Dụng: Đây là mặt hàng được sản xuất đại trà và có nhiều người làm. Công nghệ để sản xuất loại này không cao, nó được sản xuất với số lượng lớn và có chủng loại đơn điệu. Những ấm tử sa loại này khá tiện dụng và đáp ứng được nhu cầu sử dụng hàng ngày. Tuy nhiên, chúng thường không được dùng để sưu tầm hay thưởng ngoạn vì không có đặc điểm nghệ thuật độc đáo.
- Loại Hàng Tốt: Đây là loại được thợ giỏi làm, chế tạo kỹ càng. Tuy nhiên, do trình độ văn hóa hoặc tố chất kỹ thuật của thợ, hầu hết các sản phẩm mô phỏng lại ấm hình dáng kiểu xưa. Một phần ít sản phẩm có thể là sáng tạo những tác phẩm mới. Đây là loại hàng có chất lượng tốt hơn so với loại thực dụng và có thể thu hút sự quan tâm của những người yêu trà.
- Loại Hàng Được Thợ Danh Tiếng Làm: Đây là loại hàng được chế tạo bởi những người thợ tay nghề xuất sắc. Số lượng sản phẩm này rất hạn chế. Những sản phẩm này luôn là đối tượng được người ta tìm kiếm để phục vụ cho việc sưu tầm và thưởng ngoạn. Đặc điểm chung của loại này là độ chính xác trong chế tạo và sự tinh vi trong thiết kế. Chúng thể hiện sự khéo léo của người chế tạo và có giá trị nghệ thuật cao.
- Loại Có Tính Nghệ Thuật Cao: Đây là loại hàng đỉnh cao phục vụ cho việc thưởng ngoạn và sưu tầm. Những sản phẩm này thể hiện rõ tố chất văn hóa của người chế tạo và sức sống nghệ thuật mà người nghệ nhân đã đặt vào trong sản phẩm. Chúng được chế tạo tinh vi, rất công phu và có công dụng độc đáo, sử dụng chất liệu đất quý. Loại này thường là những tác phẩm nghệ thuật độc nhất vô nhị và có giá trị cao.
Qua sự phân loại trên, ta có thể thấy rằng ấm tử sa không chỉ đơn thuần là một công cụ pha trà mà còn là một tác phẩm nghệ thuật mang giá trị văn hóa và tinh thần. Tùy thuộc vào mức độ chất lượng và giá trị nghệ thuật, người dùng có thể lựa chọn loại ấm tử sa phù hợp với mục đích sử dụng và sở thích cá nhân.
Chăm sóc ấm tử sa
Sau khi ấm tử sa đã trải qua quá trình khai ấm, khi chúng ta đã loại bỏ bất kỳ tạp chất nào có thể còn lại trong ấm, nó đã sẵn sàng để được sử dụng. Tuy nhiên, quá trình sử dụng ấm tử sa không chỉ đơn thuần là việc pha trà, mà còn là một quá trình dưỡng ấm.
Trái với quá trình khai ấm ngắn ngủi, quá trình dưỡng ấm đòi hỏi sự kiên nhẫn và thời gian. Tương tự như việc nuôi dưỡng tính cách, việc dưỡng ấm một chiếc ấm tử sa cũng đòi hỏi sự kiên trì và nhẫn nại. Quá trình này giúp ấm tử sa ngày càng trở nên hoàn hảo hơn và phát triển sắc đẹp riêng.
Một chiếc ấm tử sa được dưỡng tốt sẽ nổi bật lên với màu sắc tiềm ẩn bên trong, với độ sáng bóng và màu sắc đất hội tụ bên trong. Những vệt màu và vân nổi trên bề mặt ấm tử sa thể hiện quá trình dưỡng ấm lâu dài và tạo nên một cái nhìn thẩm mỹ độc đáo.
Ấm trà tử sa có thể được ví như một người quân tử, khiêm tốn và nghiêm khắc với chính mình. Nó không chỉ đẹp mắt bên ngoài, mà còn có sự tính tế và sự tinh tế tiềm ẩn bên trong. Chính nhờ vào quá trình dưỡng ấm dài hơi, ấm tử sa trở nên độc đáo và đặc biệt, mang trong mình sự tinh thần của sự kiên nhẫn và tôn trọng đối với nghệ thuật trà.
Phương pháp dưỡng ấm tử sa có đa dạng nhưng các nguyên tắc cơ bản đều giống nhau. Dưới đây là 6 điểm chính để chăm sóc và bảo quản ấm tử sa một cách tốt nhất:
Bước 1: Đánh thức ấm tử sa trước khi pha trà
Để đảm bảo chất lượng và hương vị tốt nhất cho trà, quá trình pha trà cần được thực hiện một cách cẩn thận và chu đáo. Một bước quan trọng trong quy trình này là đánh thức ấm tử sa trước khi pha trà. Điều này giúp tạo ra một môi trường lý tưởng cho việc chiết xuất hương thơm và chất dinh dưỡng từ lá trà.
Trước khi pha trà, người dùng nên đun sôi một lượng nước vừa đủ để rửa ấm. Khi nước đạt đến điểm sôi, hãy đổ một phần vào ấm. Sau đó, vừa xoay tròn ấm, vừa lắc nhẹ để nước lan tỏa đều bên trong và bên ngoài của ấm. Việc này giúp làm giãn nở các lỗ khí trong ấm và tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình hấp thu tinh dầu thơm từ trà.
Lỗ khí trong ấm tử sa có vai trò quan trọng trong việc điều chỉnh lưu thông không khí và độ ẩm bên trong ấm. Khi ấm được đánh thức, các lỗ khí sẽ mở rộng và trở nên linh hoạt hơn, giúp trà chiết xuất tốt hơn. Ngoài ra, việc đổ nước sôi vào ấm cũng giúp làm sạch bụi bẩn và tạp chất có thể tồn tại bên trong. Điều quan trọng là làm đúng cách để đạt được kết quả tốt nhất. Việc đổ nước vào ấm cần được thực hiện nhẹ nhàng, tránh gây ra va đập mạnh có thể làm vỡ hoặc làm hỏng ấm. Đồng thời, nên xoay tròn và lắc nhẹ ấm để đảm bảo nước lan tỏa đều và tiếp xúc đầy đủ với bề mặt bên trong của ấm.
Bước 2: Lấy nước tráng trà để tưới lên ngoài ấm
Sau bước 1, khi bạn đã đánh thức ấm tử sa lần một, đó là quá trình giúp kích hoạt chất lượng của ấm và chuẩn bị cho quá trình nuôi ấm tiếp theo. Tiếp theo, bạn sẽ sử dụng nước đó một lần nữa để tiếp tục nuôi ấm tử sa và bộ chén bằng cách tráng sơ nước đó lên ấm một lượt.
Lúc này, khi bạn tráng sơ nước đun sôi lên ấm, điều này sẽ giúp tạo ra một lớp màng mỏng bên trong bề mặt ấm. Lớp màng này sẽ giúp giữ nhiệt độ và chống thấm nước. Ngoài ra, quá trình tráng sơ cũng giúp rửa sạch bụi bẩn và các chất cặn trên bề mặt ấm tử sa.
Khi nước sôi được tráng lên ấm, nhiệt từ nước sẽ làm cho ấm tử sa dãn nở từ trong ra ngoài. Quá trình này gọi là “mở chân”, nghĩa là khi ấm tử sa hấp thụ nhiệt từ nước sôi, chân ấm sẽ mở rộng. Khi chân ấm mở rộng, nhiệt độ bên trong ấm tăng lên, từ đó giúp cho việc pha trà sau này trở nên tốt hơn và đạt được hương vị trà tốt nhất.
Lưu ý quan trọng là ngay sau khi đánh thức ấm tử sa, bạn nên tráng ngay nước sôi lên ấm và dùng chổi quét sơ để không để cao trà bám lên ấm. Điều này nhằm mục đích loại bỏ bụi bẩn và tạo sự sạch sẽ cho ấm tử sa. Bạn có thể sử dụng một chổi mềm để nhẹ nhàng quét sạch bên trong và bên ngoài ấm.
Bước 3: Dùng chổi chuyên dụng để dưỡng ấm
Sau khi hoàn thành bước tráng nước sôi cho ấm tử sa, việc dùng một chiếc chổi dưỡng ấm để quét đều lên bề mặt của ấm là một công đoạn quan trọng. Điều này giúp đảm bảo rằng ấm tử sa sẽ lên bóng nhuận và có màu sắc đều hơn. Tuy nhiên, để đạt được kết quả tốt nhất, bạn cần làm thật kỹ lưỡng và không bỏ sót bất kỳ ngóc ngách nào.
Quá trình quét cần được thực hiện nhiều lần, đi qua từng phần của ấm tử sa, để đảm bảo rằng không có vùng nào bị bỏ sót. Bạn có thể bắt đầu từ đỉnh của ấm và di chuyển xuống phía dưới, sau đó tiếp tục quét từ phía dưới lên đỉnh. Lặp lại quá trình này nhiều lần để đảm bảo sự đồng đều trong việc dưỡng ấm.
Quan trọng nhất là hãy tránh trường hợp chỉ quét tập trung vào một chỗ duy nhất, vì điều này có thể khiến ấm tử sa không lên màu đều. Thay vào đó, hãy quét đều khắp bề mặt của ấm để đạt được kết quả tốt nhất.
Trong quá trình quét, hãy đặt cái tâm của mình vào ấm tử sa. Hãy tận hưởng từng chuyển động của chổi dưỡng ấm, tạo nên một sự kết nối giữa bạn và ấm. Đặt niềm đam mê và tình yêu của mình vào quá trình này. Bằng cách này, bạn sẽ nhận lại những thành quả tuyệt vời.
Bước 4: Tráng sạch ấm và lau khô
Sau giai đoạn quét chổi cho ấm, bạn hãy rót trà ra và thưởng thức. Khi vừa uống xong, hãy giữ nguyên ấm trà và đổ nước sôi vào ấm để ngâm. Chờ một ít phút cho nước nguội đi rồi đổ ra ngoài, tráng lại với nước sôi để làm sạch. Tiếp theo đó, bạn dùng một chiếc khăn mềm lau lại cho khô ấm.
Bước đầu tiên sau khi uống trà là ngâm ấm trong nước sôi. Hành động này giúp loại bỏ cặn bã và tẩy trắng bên trong ấm, loại bỏ mùi trà và chuẩn bị cho lần sử dụng tiếp theo.
Sau khi ngâm trong nước sôi, hãy chờ một ít phút để nước trong ấm nguội đi. Khi nước không còn quá nóng, bạn có thể đổ nước ra ngoài. Việc này giúp loại bỏ tạp chất và nước còn sót lại từ lần sử dụng trước đó.
Tiếp theo, tráng lại ấm với nước sôi để làm sạch hoàn toàn. Bằng cách đổ nước sôi vào ấm và lắc nhẹ, bạn sẽ giúp loại bỏ mọi tạp chất và bụi bẩn có thể còn lại trong ấm. Hãy chú ý để đảm bảo rằng ấm được làm sạch hoàn toàn.
Cuối cùng, sau khi đã rửa sạch ấm, hãy sử dụng một chiếc khăn mềm để lau khô bề mặt. Bằng cách này, bạn đảm bảo rằng ấm không bị ẩm ướt hoặc có mùi hôi khi lưu trữ.
Kinh nghiệm khi chăm sóc ấm tử sa
Việc giữ cho ấm tử sa sạch sẽ từ bên trong lẫn bên ngoài rất quan trọng để đảm bảo tinh trà được hưởng trọn vẹn vị ngon và hương thơm của nó. Việc bảo quản ấm tử sa một cách cẩn thận không chỉ giúp duy trì tính thẩm mỹ của nó mà còn đảm bảo rằng trà được pha trong ấm sẽ không bị ảnh hưởng bởi bụi bẩn hoặc chất cặn.
Một điều quan trọng cần lưu ý là tránh cho ấm tử sa bị bám bụi bẩn. Khi đó, các lỗ khí trên bề mặt ấm sẽ bị bít, gây khó khăn cho quá trình hấp thụ tinh trà. Để tránh tình trạng này, cần thường xuyên lau chùi ấm tử sa bằng chổi chuyên dụng. Chổi này có thể làm sạch các khe hẹp và lỗ thông khí trên bề mặt ấm, giúp loại bỏ bụi bẩn một cách hiệu quả.
Pha trà nhiều để hấp thụ tinh dầu
Pha nhiều trà sẽ tạo điều kiện tốt cho việc hấp thụ nhiều tinh dầu trà trong ấm. Nhờ đó, chất lượng của nước trà sẽ được cải thiện và giúp ấm tử sa có màu sắc đẹp và bóng sáng. Tất cả các loại đất sử dụng để làm ấm đều chứa nhiều khoáng chất. Do đó, pha nhiều trà sẽ giúp giải phóng các khoáng chất này và mang lại hương vị thơm ngon hơn.
Không sử dụng các chất tẩy rửa
Trong quá trình làm vệ sinh và chăm sóc ấm tử sa, không nên sử dụng bất kỳ loại chất tẩy rửa nào, vì chúng không chỉ gây hại cho ấm tử sa mà còn có thể làm mất màu sắc của ấm.
Các nguyên tắc này giúp đảm bảo rằng ấm tử sa của bạn luôn sạch sẽ, giữ được hương vị tốt nhất của trà và có tuổi thọ lâu dài. Trong bài viết tiếp theo, chúng tôi sẽ tổng hợp thêm chi tiết để bạn có thể chăm sóc và bảo quản ấm tử sa một cách tốt nhất.
Phân biệt Ấm Tử Sa
Nhìn bề ngoài, ấm tử sa có vẻ ngoài đặc trưng. Với nguyên liệu từ đất tử sa thuần chất, nó có năm màu sắc tự nhiên, thường được gọi là ngũ sắc thổ. Các màu này thường là màu của các chất khoáng và kim loại. Ấm tử sa không mang tính chất bóng loáng, không phô trương, chỉ có độ bóng sáng mờ nhẹ.
Khi xem xét phần bên trong của ấm tử sa, ta có thể nhận ra một số đặc điểm đáng chú ý. Đất tử sa không thể quay như các loại đất khác, thay vào đó, nó chỉ có thể được nối lại với nhau. Khi ta nhìn và dùng tay cảm nhận bên trong bụng ấm, ta có thể tìm thấy một vết nối, thường nằm bên quai ấm. Bên trong bụng ấm cũng có thể xuất hiện những chấm sáng như kim tuyến, đó là do sự có mặt của thạch anh trong đất tử sa.
Khi ngửi phần bên trong bụng ấm tử sa, ấm mới ra lò chỉ mang mùi đất và hỏa khí, không có bất kỳ mùi nào khác. Điều này đồng nghĩa với việc ấm tử sa không tạo ra ảnh hưởng mùi vị đặc trưng cho trà.
Âm thanh cũng là một yếu tố quan trọng khi đánh giá tính chất của ấm tử sa. Hiện nay, việc làm giả ấm tử sa trở nên tinh vi, và người ta có thể sử dụng nước làm kiếng trộn vào đất để làm tăng âm thanh của ấm giả. Do đó, khi mua ấm tử sa, không nên gõ nắp ấm vào bụng ấm để kiểm tra, vì dễ dẫn đến nhầm lẫn. Thay vào đó, ta nên bật nắp ấm và dùng ống nắp ấm trượt nhẹ ba, bốn vòng quanh miệng ấm. Nếu đó là ấm tử sa thật, âm thanh sẽ trở nên đanh như sắt, giòn như ngọc đá.
Khi chạm vào bề ngoài của ấm tử sa, ta có thể nhìn thấy những hạt nhỏ như cát, tạo ra một cảm giác lồi lõm. Tuy nhiên, khi sờ vào, bề mặt của ấm tử sa lại mịn màng và trơn láng, tạo ra một trải nghiệm thú vị cho người sử dụng.
Dấu hiệu nhận biết bộ ấm trà tử sa chất lượng
Nhìn vào một bộ ấm chén Tử Sa, ta có thể dễ dàng nhận thấy những đặc điểm sau:
- Bề mặt của ấm đồng đều, không có bất kỳ dấu hiệu phồng rộp nào, đồng thời có một số hạt nhỏ trên bề mặt. Khi sờ vào, ta có cảm giác mịn màng, tạo nên một sự thích thú khi tiếp xúc với nó.
- Lưới vòi bên trong của ấm được chế tạo ngay ngắn, không có bất kỳ lỗi kỹ thuật nào. Các lỗ trên lưới được chế tạo tròn, chính xác và đều đặn, đảm bảo việc lọc trà được thực hiện một cách hiệu quả.
- Khi nhìn thẳng vào lòng ấm, ta có thể thấy lỗ chính giữa và miệng vòi. Những vết thẳng xuất phát từ tâm lòng ấm tạo ra một cảm giác cân đối và hài hòa, chứng tỏ sự tỉ mỉ và cẩn thận trong quá trình làm ấm.
- Chi tiết trang trí trên bộ ấm chén Bát Tràng thể hiện sự tinh tế và cẩn thận của người làm ấm. Các họa tiết được chạm khắc một cách tỉ mỉ, có độ sắc nét và uyển chuyển. Sự tinh tế trong trang trí không chỉ làm cho bộ ấm trở nên đẹp mắt mà còn thể hiện sự động lòng và sự chăm sóc tỉ mỉ của người thợ làm.
Nhìn chung, những đặc điểm trên giúp ta nhận biết được một bộ ấm chén tử sa chất lượng và tinh tế. Chúng là những yếu tố quan trọng để đánh giá giá trị nghệ thuật và chất lượng của sản phẩm.
- Trọng Tín Bàt Tràng
- Địa chỉ: 37 Gầm Cầu, Đồng Xuân, Hoàn Kiếm, HN | 46 Xóm 1 Giang Cao, Bát Tràng, HN
- Hotline: 0982559529
- Zalo: 0982559529
