Tử sa là loại chất liệu gì? Đất tử sa gồm những chất gì?

Hôm nay tôi xin gởi đến bạn đọc nội dung sau tôi dịch từ cuốn sách “Các loại quặng tử sa” để làm rõ tử sa là loại chất liệu gì của tác giả Ngô Sơn như sau: 

Tính năng và các đặc điểm nguyên liệu tử sa

Đồ tử sa là các loại đồ bằng đất sét và chứa một hàm lượng nhỏ đá (hay gọi là stoneware) và bán thiêu kết có xương gốm đặc sít ở giữa đồ gốm với đồ sứ. Tử sa thì không phải dùng màu tím để có thể điều chế ra. Ngoài tử nê thì còn có đất lục nê, đất hồng nê, đất đoàn nê…Nó đều gọi chung cùng tên gọi là đất tử sa. Đồ tử sa thì chủ yếu như dụng cụ pha trà hay đồ đựng rượu, hoặc bát đĩa, hay như đồ dùng học tập, hay chậu hoa cùng những vật phẩm trưng bày. Trong số đó thif đồ pha trà làm bằng tư sa trở nên làm sản phẩm chính do nó thể hiện được các đặc điểm trong chất liệu tử sa. Tử sa có tiếng tăm lớn cũng tồn tại lâu đời, là vì nguyên liệu trong nó mang các ưu điểm riêng biệt với hiệu quả và tính năng độc đáo nó mang tới sau khi nung nóng.

Tính năng chất liệu tử sa

Quặng tử sa thì là loại quặng đá bùn và được xây dựng từ những hạt vụn trầm tích tồn tại ở đại lục. Nó thuộc nhóm đất sét trầm tích và thứ cấp. Do chứa nhiều sắt, nên nó được gọi tên như đá bùn đất sét và có chứa sắt.

Quặng tử sa thường chủ yếu tạo thành từ hạt vụn đất bùn cùng nhiều khoáng vật đất sét mà kết dính nó. Thành phẩm chủ yếu hạt vụn đất bùn thường là thạch anh, và chứa một lượng nhỏ mica trắng, hay đen cùng Felspat, ghay Limonit…Hạt vụn thạch anh thường phân bố độc lập ở bên trong vật kết dính, và nó trở thành một khối kết dính cơ bản. Vật kết dính thường là khoáng vật đất sét, và thành phần chủ yếu thường là cao lanh, có một lượng nhỏ hydromica, hoặc sericit, hoặc hematit…Dưới lớp kính hiển vi quang học, các khoáng chất được kể đến trên sẽ cộng sinh cùng với nhau, do vậy tổ hợp khoáng chất ở quặng tử sa nằm trong hệ tam phân có chứa sắ là: đất sét – thạch anh và mica.

Tổ hợp khoáng chất có trong mẫu tử nê:

Phần mạt vụn:

Thạch anh chiếm: 50%

Mica chiếm: 3-5%

Felspat chiếm: 1-2%

Mạt silica chiếmt: khoảng 1%

Hematit chiếm: khoảng 1%

Tourmalin chiếm, titan: ít

Clorit, glauconite thì: thỉnh thoảng xuất hiện

Phần kết dính:

Cao lanh chiếm: 25-30%

Hydromica và Sericit chiếm: 3-5%

Thành phần hóa học như sau: SiO2 chiếm 56.96%, Al2O3 chiếm 20.55%, Fe2O3 chiếm 9.43%

Các chủng loại tử sa neesu khác nhau sẽ mang tổ hợp hóa học khác. Dù chúng là cùng 1 loại quặng, thì tổ hợp hóa học mà nó bao gồm cũng sai nhất định, điển hình như tử nê, khi có thành phần sắt, hay silic, hay nhôm thì thường dao động từ như sau:

Fe2O3 chiếm: 8-12%

SiO2 chiếm: 50% đến 60%

Al2O3 chiếm: 21.29% đến 28.8